Een dienblad dat ook als bijzettafel moet functioneren: de DienTafel

De opdracht

Deze Montél hocker wordt ook gebruikt als salontafel door er een groot dienblad op te zetten. De hocker is enigszins bol en commercieel verkrijgbare dienbladen zijn aan de onderkant vlak. Daardoor staat het niet stabiel.

De opdracht was om een dienblad te ontwerpen dat stabiel staat op de hocker en dat ook als bijzettafel gebruikt kan worden.

Het ontwerp

Samen met de opdrachtgevers wisselden we ideeën uit over het concept. Al snel besloten we dat de onderkant van de DienTafel de ronding van de hocker moet volgen. Daarmee staat het stabiel. De ronding doet ook dienst als handgreep.

Voor de bijzet-functie bedachten we uitklapbare pootjes, die ingeklapt zo onder het dienblad moeten passen dat het nog steeds stabiel op de hockerkan staan. Onder het blad komt een simpel draaimechaniek. Als je het dienblad oppakt zou je met je vingers het stangetje kunnen bedienen en zo de pootjes naar buiten/binnen klappen.

Ingeklapt zorgen magneetjes ervoor de de pootjes op hun plek bijven. Uitgeklapt staan de pootjes iets naar buiten voor de stabiliteit van de bijzettafel.

De lijst en de poten van de dientafel worden gemaakt van mahoniehout. De bodem is een 6mm multiplex plaat met aan beide kanten kersenhouten fineer. Hoe leuk ik het ook vind om marquetery te maken, we kozen toch voor een effen bodem om dat het blad best groot is en een ingelegde meerkleurige afbeelding of patroon te druk zou worden.

Mock-up uit karton

Voordat ik de zaag in het hout zette, maakte ik een 1:5 schaalmodel uit karton en satê-prikkers. Daarmee liet ik de opdrachtgevers zien wat het principe van het mechaniek zou worden. Leuk om te ervaren dat zo’n modelletje opdrachtgevers uitnodigt om spontaan mee te denken. “We zouden ook electromagneetjes kunnen gebruiken, en dan een knopje om de pootjes los te laten.”

Model in MDF

Om te testen of het mechaniek van in/uitklappen en vasthouden met magneetjes werkt, maakte ik een ruw modelletje in MDF. Hiernaast zie je het model met één pootje, een deel van de lijst en een stukje blad. Onder aan het pootje zit een verzinkt metalen ringetje dat ook dient als glijder. In een driehoekig blokje hout lijmde ik een magneetje en dat blokje lijmde ik op zijn beurt in de lijst onder het blad- op de plek waar de onderkant van het ingeklapte pootje komt. Hiervan leerde ik dat de kracht van de magneet en de afstand van magneet tot stalen ringetje behoorlijk kritisch zijn. Ook merkten we dat de stang die het uitklapmechaniek bedient best stevig moet zijn. We kozen voor een 8mm RVS stang.

Freesmal voor de ronding

Om de ronding van de dientafel goed te laten aansluiten op de hocker kopieerde ik de ronding op een stuk karton, en maakte ik daarmee een freesmal in MDF. Voor de zekerheid testte ik de pasvorm van de mal op de hocker.

De uitklapbare pootjes

De magneetjes zijn weggewerkt achter een laagje fineer. In de pootjes is een extra dwarsstang van hout gekomen die zorgt voor stabiliteit bij het uit/inklappen en bij het gebruik als bijzettafel.